Medelijden versus mededogen,

Medelijden en mededogen zijn twee emotionele reacties die vaak verward worden vanwege hun gelijkenissen, maar ze hebben subtiel verschillende betekenissen en gevoelsmatige implicaties. 

Medelijden is een emotie die ontstaat wanneer je sympathie voelt voor iemand die lijdt of in moeilijkheden verkeert. Het kan gepaard gaan met een gevoel van medeleven of verdriet voor de pijn of het leed van de ander. Het nadeel hieraan is dat je deze emotie blijft vasthouden en het voor jezelf een bron van lijden kan worden. Je leeft de ander zijn pijn.

Je ziet bvb. een bedelaar en hebt er medelijden mee, zelfs al kieper je makkelijk enkele euro’s in zijn bedelpotje, je blijft die negatieve emotie meedragen. Het houdt je bezig hoe dit nu kan in deze tijden van welvaart dat iemand daar nu zit te bedelen. Een bron van lijden., voor jezelf.

 Medelijden is een passieve emotie. Het betekent dat je je bewust bent van iemands lijden, maar het gaat niet per se gepaard met een sterke motivatie om actie te ondernemen of te helpen. 

Je hebt de bedelaar enkele euro’s gegeven en je voelt je ogenblikkelijk goed bij de daad. Maar was dit je ego? Heb je dit gedaan om je zelf goed te voelen? Is deze daad voldoende om die persoon echt te helpen? Of denk je stiekem…hij gaat daar een flesje wodka mee kopen en verder in zijn stramien blijven hangen? 

Mededogen gaat verder dan medelijden. Het omvat niet alleen het voelen van sympathie voor iemands lijden, maar ook de wens en vooral de bereidheid om te helpen of iets te ondernemen om het lijden van de bedelaar te verlichten. 

Mededogen is een actievere emotie en impliceert vaak empathie, begrip en betrokkenheid bij de ander. Het kan leiden tot concrete handelingen om te helpen, steun te bieden om de situatie te verbeteren. 

Als je dezelfde bedelaar ziet, zet je ernaast, ga een gesprek aan. Vraag hem wat zijn wensen zijn in het leven. Luister…vooral luister om te begrijpen en niet om je eigen mening te geven. Help hem werkelijk wat hij nodig heeft…voeding, onderdak of genegenheid. Je kan ook doorlopen in medelijden en achteraf in mededogen beslissen om in een gaarkeuken voor daklozen als vrijwilliger te gaan helpen.

Dat is mededogen.

Zo is het ook bij ons innerlijke zelf met tegenslagen. We maken eventjes de oefening.

Gaan we medelijden hebben met onszelf? Gaan we onszelf compenseren met enkele aankoopeuro’s, screen time op onze tablet of mobiel, een joint roken, een fles wijn soldaat maken? Geven we de schuld van ons lijden aan de maatschappij, vrienden, baas of partner? Zoals we er makkelijk vanaf zijn om enkele muntjes in het potje te droppen om ons goed te voelen.

We kunnen de koe bij de hoorns vatten, aan introspectie doen, professionele hulp zoeken en zo onszelf helpen uit zelfliefde en mededogen of blijven we hangen in onze slachtofferrol uit medelijden. 

Wat wil jij bij jezelf….medelijden of mededogen? 

In licht en liefde, 

Dzjinpa Gyamtso